ΜΕΡΟΣ Α :ΛΑΡΙΣΣΑ :Στις 15 Μαΐου ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ Ο ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΣΑΣ ΑΓΙΟΣ ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ της πόλης μας

  ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

7ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΣΑΣ*

-------------------------------------

ΛΑΡΙΣΑ - Άγιος Αχίλλειος

15 Μαΐου - Άγιος Αχίλλειος

   Στις 15 Μαΐου είναι η γιορτή του Πολιούχου Αγίου της πόλης μας. Ο Άγιος Αχίλλειος γεννήθηκε στην Καππαδοκία της Μ. Ασίας κατά το 270 μ.Χ. περίπου. Ο Αχίλλειος κληρονόμησε μεγάλη περιουσία, αλλά αυτός την μοίρασε στους Χριστιανούς που ήταν φτωχοί, στις χήρες, στα ορφανά και στις ανάγκες της Εκκλησίας. Από πλουσιότατος έγινε φτωχός, για να πλουτίσει στη Βασιλεία των Ουρανών.

    Νήστευε, αγρυπνούσε, προσευχόταν και έκανε πρόθυμα πολλούς ασκητικούς αγώνες. Απ΄ όπου περνούσε ο Άγιος κήρυττε το Ευαγγέλιο και έτσι οδηγούσε πολλούς ανθρώπους από το σκοτάδι της ειδωλολατρίας στο φως του Χριστού. Βάπτιζε όλους όσους δίδασκε. Με τη χάρη του Θεού απέκτησε και το χάρισμα να κάνει θαύματα.  Έτσι με ζωή γεμάτη αγώνα για τη δόξα του Χριστού έφθασε τέλος και στη Θεσσαλία, όπου η Εκκλησία τον τοποθέτησε στον ένδοξο θρόνο της Αρχιεπισκοπής Λαρίσης, στην οποία υπάγονταν πολλές επισκοπές. Στη νέα του διακονία ο Άγιος Αχίλλειος αναδείχθηκε ισάξιος των μεγάλων ιεραρχών και αγίων ανδρών. Πήρε μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325 μ.Χ.), όταν αυτοκράτορας του Βυζαντινού κράτους ήταν ο Μέγας Κων/νος. Υπήρξε από τα πιο μαχητικά στελέχη της Οικουμενικής Συνόδου, όχι μόνο για τη σοφία του αλλά και για τα θαύματά του, με τα οποία ντρόπιασε τον αιρετικό Άρειο.

   Ποίμανε τη Μητρόπολη Λαρίσης για τριάντα χρόνια. Ο Άγιος Αχίλλειος κατάλαβε το θάνατό του και ζήτησε να κατασκευάσουν τον τάφο του. Όλοι οι κληρικοί της περιφερείας έτρεξαν στην κηδεία του. Τη στιγμή μάλιστα του ενταφιασμού του έγιναν πολλά θαύματα. Αργότερα, για πολύ καιρό, έμεινε ο τάφος άγνωστος. Πέρασαν 300 χρόνια και οι άνθρωποι δεν εγνώριζαν τίποτα για το λείψανο του Αγίου. Ο Θεός όμως δε θέλησε να κρύπτεται τέτοιος θησαυρός, αλλά φανέρωσε το άγιο λείψανο με θαύμα. Οι κάτοικοι της Λαρίσης έκτισαν μεγαλοπρεπή ναό και τοποθέτησαν το λείψανό του μέσα στην Εκκλησία. Εκεί καθημερινώς θαυματουργούσε μέχρι το έτος 978 μ.Χ., όταν ο άρχοντας των Βουλγάρων Σαμουήλ κατέλαβε τη Θεσσαλία και τη Λάρισα, αιχμαλώτισε τους κατοίκους και πήρε το λείψανο του Αγίου Αχιλλείου και το μετέφερε στη λίμνη της Πρέσπας.

    Χίλια χρόνια περίπου από τότε ο Θεός ευδόκησε να φανερωθούν τα οστά του μέσα στα ερείπια μεγαλοπρεπούς μητροπολιτικής Βασιλικής. Το 1965 ανεσκάφη ο δασώδης χώρος πάνω από το ναό από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Νικ. Μουτσόπουλο. Στο διακονικό (τμήμα Ιερού Βήματος), σε συνηθισμένο για ιερά λείψανα χώρο, βρέθηκε τάφος ο οποίος, όπως και ο ναός, κατασκευάσθηκε από Έλληνες τεχνίτες, ίσως τους Λαρισαίους αιχμαλώτους. Το απόγευμα της 14 Μαΐου του 1981, με ελικόπτερο του Στρατού επανακομίσθηκαν τα λείψανα του Αγίου στη λαρισαϊκή γη. Τα υποδέχθηκαν στο χώρο του σταδίου ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Σεραφείμ, πολλοί Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος, όλο το ιερατείο της Μητροπόλεως, πλήθος Λαρισαίων και Θεσσαλών προσκυνητών και οι τοπικές αρχές. Από τότε τα λείψανα του θαυματουργού Αγίου Αχιλλείου βρίσκονται στον ομώνυμο Μητροπολιτικό Ναό της πόλης μας και η μνήμη του γιορτάζεται με τη μεγαλύτερη επισημότητα κάθε χρόνο στις 15 Μαΐου.

Μητροπολιτικός ναός Αγίου Αχιλλείου

     Ο βυζαντινός ναός του αγίου Αχιλλείου βρισκόταν στο λόφο της αρχαίας ακρόπολης, μεταξύ του μπεζεστενίου και της οδού Μητρ. Αρσενίου, όπου ανακαλύφθηκε μεγάλο τμήμα του. Στο ναό βρέθηκε υπόγειος καμαρωτός τάφος, ο οποίος υπάρχει περίπτωση να ταυτίζεται με τον τάφο του Αγίου Αχιλλείου. Η κεντρική θέση του ναού στο κέντρο της πόλης προδιέγραψε και τη μοίρα του. στα τέλη του 15ου αιώνα , μετά την ανέγερση του γειτονικού μπεζεστενίου και τη μετατροπή της περιοχής σε εμπορικό κέντρο της νέας μουσουλμανικής πόλης ο ναός κατεδαφίστηκε και μεταφέρθηκε στη βορειοδυτική άκρη της ακρόπολης, στη θέση της μικρής πλατείας Αγ. Αχιλλείου, στα βόρεια του ομώνυμου σημερινού ναού. Τη θέση αυτή θα διατηρήσει ο ναός καθ' όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

    Μια πυρκαγιά που ξεσπά στον Τρανό μαχαλά στα 1737, απειλεί άμεσα και τον ίδιο το ναό, καταστρέφοντας μάλιστα ένα χώρο του, όπου φυλάσσονταν ιερά σκεύη και η κάρα ενός αγίου, ενώ στις 12 Ιουνίου 1769, ο ναός του Αγίου Αχιλλείου πυρπολείται και κατόπιν κατεδαφίζεται από το φανατισμένο μουσουλμανικό όχλο της πόλης. Μετά την καταστροφή του ναού δεν υπήρχε στην πόλη κανένας ναός και οι χριστιανοί κάτοικοί της αναγκάζονταν να μεταβαίνουν για εκκλησιασμό στα γειτονικά χωριά.

   Στο λόφο της ακρόπολης διακρίνεται ο μεγάλος τρίκλιτος ναός του Αγίου Αχιλλείου του 1794 και σε επαφή με το βόρειο τοίχο του το διώροφο μητροπολιτικό μέγaρο.  Δεξιά προβάλλουν η γέφυρα του Πηνειού και το τζαμί του Hasan Bey.

    Ο νέος ναός του Αγίου Αχιλλείου ανοικοδομήθηκε το 1794, στη θέση του πυρπολημένου παλιού ναού, λαμπρότερος όμως και μεγαλοπρεπέστερος του τελευταίου, σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής. Το τέμπλο του ναού ήταν ξυλόγλυπτο, παραδοσιακής τεχνοτροπίας, και οι δεσποτικές εικόνες του ρωσικής τέχνης των αρχών του 19ου αιώνα. το ναό και τη γειτονική μητροπολιτική κατοικία περιέβαλε ένας αυλόγυρος , ο οποίος φρασσόταν με ψηλό περίβολο, για προστασία και προφύλαξη από ενδεχόμενη τουρκική επίθεση. Ο ναός απετέλεσε καθ' όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας το κέντρο της ενορίας του Τρανού μαχαλά.

    Μέσα στη δίνη των πολεμικών συγκρούσεων που προκάλεσε η ελληνική επανάσταση του 1821, ο ναός μετατράπηκε σε οπλοστάσιο και πυριτιδαποθήκη. Μετά όμως από δωροδοκίες του μουλλά και ορισμένων μπέηδων της πόλης, ο ναός αποδίδεται εκ νέου στους χριστιανούς στις 22 Ιουνίου 1827.

   Η περιοχή του Αγίου Αχιλλείου άρχισε να ευπρεπίζεται μετά τα μέσα του 19ου αιώνα. Μετά το τέλος του Κριμαϊκού πολέμου ( 1856 ), και μέσα στα πλαίσια των μεταρρυθμίσεων της περιόδου αυτής, δόθηκε η άδεια της επίσημης κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού κατά την ημέρα των Θεοφανείων από τη γέφυρα του Πηνειού, με την παράλληλη διοργάνωση μεγαλοπρεπούς τελετής και τη συμμετοχή των εκκλησιαστικών και πολιτικών αρχών. Μέσα στο πρόγραμμα εξωραϊσμού του ναού, κάποια παλιά προσκτίσματα κατεδαφίζονται, για να είναι εμφανής αυτός από μακριά, ενώ κατασκευάζεται μια μεγάλη κλιμακωτή οδός, η οποία αρχίζει από το προαύλιο του ναού και, ελισσόμενη ανάμεσα στις οικίες του Τρανού μαχαλά, καταλήγει στη δεξιά όχθη και τη γέφυρα του Πηνειού.

  Ο ναός του 1794 κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και στη θέση του ανοικοδομήθηκε νέος, μεγαλοπρεπέστερος ναός σε νεοκλασσικό σχέδιο. Ο νέος ναός καταστράφηκε από το φοβερό σεισμό του 1941.Τη θέση του , στον ίδιο χώρο πήρε ο σημερινός μητροπολιτικός ναός της Λάρισας.

 

*ΠΗΓΗ : http://7gym-laris.lar.sch.gr/topos/lar_axilleios.htm 
 =============================================
ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΝΠΙΔ  ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΡΣΕΥΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ, ΕΝΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΥΧΕΣ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΣΑΣ, ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ